Metal Detecting and History: the View from Poland

.
I've had my fill of translation today (seventeenth century tin glazed pottery from excavations in Elbląg) so am leaving this as it was - the enquiring reader can find their own way to Google translator I am sure. It is about metal detecting outside PAS-land. Have a look at it and spot the one big, whoppingly big and whoppingly significant difference from the way the same story would be reported in Britain, where the oiks with metal detectors with one voice proclaim "we is all only in it fer th' 'istry".

'Poszukiwacze skarbów znaleźli naszyjniki sprzed dwóch tysiącleci'
Gazeta Wyborcza 05.03.2012

Fot. Przemyslaw Skrzydlo / AGJezioro Jeziorak

Liczne fragmenty naszyjników i napierśników sprzed ok. 2,5 tys. lat odnaleźli i przekazali do muzeum w Olsztynie poszukiwacze skarbów z Iławy. Według archeologów to drugie po wojnie tak cenne znalezisko z wczesnej epoki żelaza odkryte na Warmii i Mazurach. Skarb spod Iławy składa się z 21 fragmentów napierśników i naszyjników wykonanych w formie obręczy z prętów brązowych. Wszystkie pochodzą z wczesnej epoki żelaza i noszą cechy miejscowej kultury bałtyjskiej. Muzealnicy ocenili wstępnie, że wykonano je pomiędzy V a IV wiekiem p.n.e.

Tę pradziejową biżuterię odnaleźli i wydobyli z torfu na brzegu wyschniętego jeziora członkowie iławskiego Stowarzyszenia Badaczy Historii "Deutsch Eylau YLAVIA". Poszukiwania prowadzili przed kilkoma tygodniami za zgodą wojewódzkiego konserwatora zbytków. Teraz przekazali znalezisko do Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie.

Zdaniem dr. Jarosława Sobieraja z działu archeologii olsztyńskiego muzeum znalezisko - ze względu na swoją wyjątkowość - ma ogromną wartość historyczną i naukową. 'To drugi skarb z tej epoki odkryty na naszym terenie po wojnie', powiedział muzealnik. Jak dodał, przed pięcioma laty pod Lidzbarkiem Warmińskim znaleziono datowane podobnie naramienniki i bransolety wykonane z taśmy brązowej.

Według Sobieraja znalezisko spod Iławy ze względu na skład przypomina tzw. depozyt odlewnika - zbiór przedmiotów przeznaczonych z jakichś względów przez dawnego rzemieślnika do stopienia lub przerobienia. Z uwagi jednak na samą lokalizację odkrycia skarb może mieć także charakter wotywny. 'Odnalezione przedmioty musiały w każdym razie stanowić dla ówczesnego właściciela ogromną wartość i źródło znacznego prestiżu', ocenił Sobieraj.

Odkrywcy skarbu skupieni w stowarzyszeniu YLAVIA w ciągu ostatnich lat przekazali służbom ochrony zabytków wiele cennych przedmiotów, w tym fragmenty celtyckiej biżuterii, okazy monet, a także dawnej broni i narzędzi. Przed dwoma laty odkryli na polu k. wsi Mózgowo blisko 800 srebrnych monet i fragmenty ozdób z XI wieku. Jak podkreślają, celem ich działania jest zebranie eksponatów i stworzenie w Iławie lokalnego muzeum.

Nazwa Stowarzyszenie Badaczy Historii "Deutsch Eylau YLAVIA" zawiera dwie historyczne nazwy dzisiejszej Iławy - niemiecką, obowiązującą od XVI wieku do 1945 r., oraz średniowieczną w pisowni łacińskiej. Wszystkie one wywodzą się prawdopodobnie od pruskiego słowa "ilis" oznaczającego "czarny", co mogło mieć związek z kolorem tafli pobliskiego jeziora Jeziorak.

Just in case you did not spot it, no mention of financial worth, no picture of glittering treasures. Just the history and the responsibilities of those that go out to look for it, but not for their own collection or their own financial profit. This is the perspective from which I look at what is happening in PAS-Land. There are metal detectorists and metal detectorists.